Aanvulling op 10 februari 2012 n.a.v. de uitgebrachte update Final Cut Pro X 10.0.3
Versie 10.0.3 van Final Cut Pro X is inmiddels uitgekomen waarbij is tegemoetgekomen aan een belangrijk aantal issues voor professionele gebruikers. Zo is de belofte ingelost om Multicam editing weer terug te brengen in Final Cut Pro X en dat op een heel chique manier. Daarnaast is er een beta functionaliteit voor Broadcast afkijk via BlackMagic Design, Aja of Matrox kaarten toegevoegd, voor veel gebruikers was dat een show stopper. Ook is het mogelijk om met Break Apart Clip Items layered Photoshop files laag voor laag te bewerken in de Timeline. Tenslotte is de XML Input/Output verbeterd waardoor uitwisseling met andere programma’s mogelijk is, zoals bijvoorbeeld BlackMagic Design DaVinci Resolve.
Bijgewerkt op 21 september 2011 n.a.v. de uitgebrachte update Final Cut Pro X 10.0.1
De recent uitgebrachte versie van Apple’s video editing programma Final Cut Pro heeft op zijn zachtst gezegd veel stof doen opwaaien onder met name professionele editors. En als je de verschillen tussen versie 7 en de huidige versie (X of 10.0) bekijkt dan is dat niet vreemd. Maar we gaan het hier niet hebben over hoe het monteren van Final Cut Pro X anders werkt dan in Final Cut Pro 7, dat kun je het beste zelf ervaren of met iemand van ons in de winkel ontdekken. Final Cut Pro X is een programma waarmee je video kunt monteren, bewerken, titels en effecten toevoegen, exporteren, branden op disc etcetera. Het is bovendien zeer snel doordat het een 64 bits applicatie is die meerdere cores tegelijkertijd gebruikt om in de achtergrond te renderen.
Of het voor jou het juiste programma is, is een andere vraag. We zullen hier wat zaken aanstippen die belangrijk zijn in je huidige workflow. Hopelijk kan je daardoor een weloverwogen beslissing maken of overstappen naar Final Cut Pro X een goede optie is of juist niet. Helemaal onderaan vind je ook een checklist die je kan helpen.
Final Cut Studio
Final Cut Pro is ooit begonnen als los programma en uitgegroeid to een bundel programma’s in één pakket onder de naam Final Cut Studio. Naast het editing programma Final Cut Pro bestond dat uit Compressor voor het converteren van vido naar een ander formaat; Motion voor het maken van uitgebreide video effecten en bewegende titels; Color voor geavanceerde kleurcorrectie; Soundtrack Pro voor audionabewerking; DVD Studio Pro voor het branden van DVD’s met uigebreide menustructuren; en Cinema Tools voor telecine workflows voor filmmateriaal.
Compressor en Motion zijn met een vernieuwde versie ook beschikbaar op de App Store. In Compressor is niet zo heel veel veranderd en ook Motion ziet er zeer herkenbaar uit voor mensen die Motion al gewend waren. Een “oud” Motion project kon ik gewoon bewerken in de nieuwe versie, behalve dat hij het bewegende Live Font dat ik gebruikt had verving door het standaard Helvetica lettertype. In de nieuwe Motion 5 worden Live Fonts niet ondersteund.
Color
Color is geen los programma meer, in Final Cut Pro X zit een nieuwe manier van Color correctie ingebouwd en er zijn plugins om de look van je video te veranderen “looks” als optionele van fabrikanten zoals Sapphire Edge van GenArts met Presets en parameters om de look te tweaken. De volledige controle die je had met het losse programma Color ben je echter kwijt. Een alternatief kleurcorrectieprogramma is DaVinci Resolve van Blackmagic Design maar het is op dit moment nog wachten op XML export vanuit Final Cut Pro X, zodat je je timeline in Resolve kan openen en bewerken. (21-9-2011: De eerste stap hierin is gezet met de gisteren uitgebrachte update Final Cut Pro X 10.0.1. Daarin zit een XML import en export optie, het is nu aan andere fabrikanten om deze XML naar hun programma’s te vertalen.)
Geluidsnabewerking
Diezelfde export mogelijkheid ontbreekt ook naar audionabewerking toe, Soundtrack Pro is ook geen los programma meer maar de audio mogelijkheden van Final Cut Pro X zijn wel verbeterd ten opzichte van de vorige versie: zo zijn er meer audio plugins, die uit Logic Pro komen zoals voorheen in Soundtrack Pro, en ze hebben bovendien de grafische user interface die je uit Soundtrack Pro of Logic gewend was. In Final Cut Pro 7 waren de audio plug-ins nooit visueel. Ook third party AudioUnits werken maar helaas wel met de user interface met de standaard knoppen en schuiven en niet de grafische van de plug-in zelf. Het zal wel wennen zijn aan het loslaten van denken in tracks, want met de magnetic timeline zijn er altijd zoveel tracks als nodig zijn maar ze zijn niet genummerd, noch in te delen naar eigen goeddunken. (21-9-2011: de XML export zit inmiddels in de update Final Cut Pro X 10.0.1, daarin zit ook de mogelijkheid om “Roles” te geven aan Audio clips zoals “Voice-Over”, “Background Noise”, “Music” zodat je de export kan maken naar afzonderlijke tracks per Role.)
Media Management
De manier waarop Final Cut Pro X omgaat met media is geheel anders dan Final Cut Pro 7. Een Sequence heet nu een “Project”, dat gekoppeld is aan een “Event”, een verzameling media op je harddisk als vervanging van de Capture Scratch en Bins. In een Event importeer je files van je harddisk of van een camera en een onderverdeling maak je door zelf gekozen Keywords toe te kennen aan een of meerdere clips. Standaard kun je de Foldernaam als Keyword importeren zodat je per geimporteerde folder het idee van een Bin hebt maar met slimme keywords kun je je materiaal goed organiseren.
Je kunt meerdere harddisks gebruiken om je Events mee te vullen en op die manier ook materiaal afgeschermd houden tussen verschillende klanten. Daarnaast heb je de keuze om bij importeren de files in een Event te kopieëren of een alias te maken van je originele media. Als je de media kopieëert kun je als beginnen met monteren tijdens het kopieëren omdat eerst de alias wordt gemaakt, die vervolgens wordt vervangen door de gekopieëerde file.
Productieomgeving
In een omgeving met meerdere edit sets en shared storage laat Final Cut Pro X op dit moment nog wat te wensen over. Zo is het op dit moment nog niet mogelijk om met Xsan storage te werken, Apple heeft al wel laten weten dat dit ondersteund gaat worden. (21-9-2011: in de update Final Cut Pro X 10.0.1 wordt Xsan inmiddels ondersteund.) We hebben ook kort getest met de Dynamic Drive Pool van Ardis en die werkt wel zoals je zou verwachten. Als je in een omgeving werkt waar iedereen met zijn eigen naam inlogt en in een network home folder werkt, kun je Final Cut Pro X niet opstarten.
Editing in Final Cut Pro X
Als je Final Cut Pro 7 al gebruikt en je wilt verder gaan met een project in Final Cut Pro X zul je merken dat dat niet mogelijk is. Dus je huidige Final Cut Pro 7 project zul je daarin moeten afmaken. De editing mogelijkheden in Final Cut Pro X wijken natuurlijk af van zijn voorganger maar in veel gevallen kun je linksom of rechtsom natuurlijk je video prima monteren. Er ontbreken echter wel belangrijke features: zo is broadcast kwaliteit afkijk op dit moment via een Blackmagic Design, Aja of Matrox kaart nog niet mogelijk maar dit is een kwestie van tijd, wij vermoeden dat het in Mac OS X 10.7 Lion mogelijk gaat zijn. Wat ook ontbreekt is een goede Multicam tool. Ook daarvan zegt Apple dat het in de volgende “major release” zal zitten maar wanneer die zal komen is nog onduidelijk. (21-9-2011: Apple heeft aangekondigd dat begin 2012 zowel broadcast output als de Multicam tool als features zullen worden toegevoegd). Een ander belangrijk verschil is dat Photoshop files als flat file worden geïmporteerd, je kunt dus niet meer elke Photoshop laag als aparte videolaag bewerken.
Nieuwe features in Final Cut Pro X 10.0.1
In versie 10.0.1 heeft Apple nog meer zaken toegevoegd die het monteren gemakkelijker maken: zo kun je nu bijvoorbeeld zelf bepalen wat de start tijdcode van je project is. Maar belangrijker zijn Roles en Stems. Met Roles wijs je bepaalde functionaliteit of eigenschappen toe aan een clip zoals “buiten”, “5D materiaal” of voor audio “dialoog” of “effect”. Je kunt zelfs subrollen aangeven. Dit kan zoeken in het Project of in de Events flink vereenvoudigen. Bovendien kun je met Media Stems aangeven hoe tracks ge-exporteerd moeten worden, zodat je voor nabewerking in bijvoorbeeld Avid Pro Tools losse tracks kunt exporteren met de dialoog, effects, muziek etcetera.
Alternatieven?
Door de hype die over Final Cut Pro X is ontstaan kan de neiging ontstaan dat je moet overstappen naar iets nieuws maar Final Cut Pro 7 is nog steeds een heel valide editing tool die nog wel even mee kan. Apple heeft bovendien gezegd dat ook onder Mac OS X Lion Final Cut Pro 7 zal werken, de vraag is alleen wel of plugins en hardware die in Mac OS X 10.6 werkt, dat ook zal doen in Mac OS X 10.7 Lion in combinatie met Final Cut Pro 7.
Ondertussen zit de concurrentie niet stil: Adobe heeft met Premiere Pro CS 5.5 een krachtig alternatief in handen die voor sommigen Final Cut Pro 7 gebruikers zelfs vertrouwder zal voelen dan Final Cut Pro X. Je kunt zelfs Final Cut Pro 7 XML bestanden openen in Premiere Pro. En ook Premiere Pro is een 64 bits applicatie en er is goede support voor BlackMagic Design, AJA en Matrox producten. Ook Avid heeft in de VS al een preview van Media Composer 6 gedemonstreerd. Voor een hands on vergelijking tussen verschillende editing tools kun je natuurlijk een afspraak maken bij ons in de winkel.
Extra info:
Apple heeft een eigen FAQ over Final Cut Pro X op het web geplaatst en de laatste support artikelen hier. Scott Simmons beantwoord in deze blogpost 101 vragen over Final Cut Pro X.
Heb je nog meer vragen? Bel of e-mail ons gerust.
Checklist

Editing				Opmerkingen/workaround
Broadcast kwaliteit afkijk				Beta in versie 10.0.3
Openen FCP7 projects				Mogelijk met 7toX App.
Multicam editing				Versie 10.0.3
Photoshop layers				Right-click->Break Apart Clip Items
Control surfaces voor audio of color
ondersteunde Codecs
DV//HDV
DVCPRO (25/50/100HD)
H.264 (Canon 5D etc)
Sony XDCAM				Via Sony XDCAM Transfer tool
RED				Transcoderen naar ProRes 422 (HQ) met REDCINE-X
P2
AVCHD
Apple ProRes
Uncompressed
Workflow
EDL/XML import				XML export in versie 10.0.3
EDL/XML export				XML export in versie 10.0.3
OMF export				Via Pro FCP Export, zie website
Openen FCP7 projects				Mogelijk met 7toX App.
Events op Xsan storage				Update 10.0.1
Werken met Network Home Folder
Motion (losse application)
Importeren Motion 4 projecten
Gebruik Livefonts
Photoshop layers